Quyền định đoạt có bị hạn chế hay không?

Hạn chế quyền định đoạt là quy định về các trường hợp mà quyền định đoạt của chủ thể bị hạn chế một phần nào đó. Đây cũng có thể được coi là phạm vi thực hiện quyền định đoạt. Vậy pháp luật quy định về hạn chế quyền định đoạt như thế nào? Trong bài viết dưới đây, Phaplynhanh.vn sẽ làm rõ quy định và các trường hợp hạn chế quyền định đoạt.

Cơ sở pháp lý

Bộ luật Dân sự 2015

Quyền định đoạt có bị hạn chế hay không?

Điều 196 Bộ luật dân sự 2015 có quy định:

“Điều 196. Hạn chế quyền định đoạt

1.Quyền định đoạt chỉ bị hạn chế trong trường hợp do luật quy định.

2.Khi tài sản đem bán là tài sản thuộc di tích lịch sử – văn hóa theo quy định của Luật di sản văn hóa thì Nhà nước có quyền ưu tiên mua.

Trường hợp cá nhân, pháp nhân có quyền ưu tiên mua đối với tài sản nhất định theo quy định của pháp luật thì khi bán tài sản, chủ sở hữu phải dành quyền ưu tiên mua cho các chủ thể đó.”

Điều luật này chỉ ra nguyên tắc định đoạt đối với tài sản, đó là chủ thể có toàn quyền định đoạt tài sản theo ý mình (như chọn người nhận chuyển giao quyền sở hữu, cách thức định đoạt…) và quyền này chỉ bị hạn chế trong trường hợp luật quy định. Để cụ thể hóa thì điều luật quy định hai trường hợp mà chủ thể phải dành ưu tiên mua cho những chủ thể này:

• Nhà nước có quyền ưu tiên mua khi tài sản định đoạt là di tích, lịch sử văn hóa theo quy định của Luật di sản văn hóa;
• Các trường hợp khác mà chủ thể có quyền ưu tiên mua theo quy định của pháp luật

Ví dụ:

Khoản 3 Điều 218 Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định:

“Trường hợp một chủ sở hữu chung theo phần bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua.

Trong thời hạn 03 tháng đối với tài sản chung là bất động sản, 01 tháng đối với tài sản chung là động sản, kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác. Việc thông báo phải được thể hiện bằng văn bản và các điều kiện bán cho chủ sở hữu chung khác phải giống như điều kiện bán cho người không phải là chủ sở hữu chung.

Trường hợp bán phần quyền sở hữu mà có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua thì trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày phát hiện có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, chủ sở hữu chung theo phần trong số các chủ sở hữu chung có quyền yêu cầu Tòa án chuyển sang cho mình quyền và nghĩa vụ của người mua; bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại.”

Tương tự, Điều 126 Luật nhà ở năm 2014 cũng quy định về quyền ưu tiên mua của các đồng sở hữu chung khi bán nhà thuộc sở hữu chung. Khoản 1 Điều 127 Luật nhà ở năm 2014 cũng quy định về quyền ưu tiên mua của bên đang thuê nhà.

Bài viết liên quan

Quyền định đoạt của các chủ thể được quy định như thế nào?

Quyền định đoạt là gì? Việc thực hiện quyền định đoạt được Bộ luật Dân sự 2015 quy định như thế nào?

Trên đây là bài viết tham khảo của Phaplynhanh.vn về Hạn chế quyền định đoạt theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Phaplynhanh.vn luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí (qua điện thoại 0907520537, tư vấn trực tiếp, qua zalo, fanpage…) về tất cả các thắc mắc nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Đất đai…