Quy định của pháp luật về việc di sản dùng vào việc thờ cúng?

Để đảm bảo việc thờ cúng mình và thờ cúng tổ tiên, người lập di chúc có quyền để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng. Phần di sản dùng vào việc thờ cúng không được chia cho những người thừa kế và được giao cho một người được người lập di chúc chỉ định. Người được giao cho việc thờ cúng chỉ có quyền sử dụng, thu hoa lợi của tài sản đó để thực hiện việc thờ cúng như không có quyền sở hữu.

Cùng Luật sư ADB Saigon tìm hiểu thêm về Di sản dùng vào việc thờ cúng theo quy định Bộ luật Dân sự năm 2015 qua bài viết dưới đây:

Di sản dùng vào việc thờ cúng là gì?

Theo Điều 612 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định “Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác”

Việc để lại di sản thờ cúng, hay tục lệ thường gọi là hương hỏa, đã được pháp luật điều chỉnh từ rất lâu ở Việt Nam, bởi thờ cúng là một nếp sống văn hóa lâu đời của nhân dân ta, thể hiện lòng tôn tính đối với tổ tiên, ông, bà, cha, mẹ.

Di sản dùng vào việc thờ cúng được để lại theo ý nguyện của người lập di chúc, di sản này không chia mà được giao cho một người quản lí. Di sản này có thể là một tài sản cụ thể (cây lâu năm, nhà ở…).

Tại Bộ luật Dân sự năm 2015 không đưa ra khái niệm nào về di sản dùng vào việc thờ cúng, tuy nhiên xâu chuỗi với thực tiễn và nội dung của chế định thừa kế theo di chúc, có thể đưa ra khái niệm sau: Di sản dùng vào việc thờ cúng là tài sản hợp pháp của người lập di chúc để lại cho người thừa kế để dùng vào việc cúng giỗ người lập di chúc và tổ tiên của người đó.

Quy định của pháp luật về việc di sản dùng vào việc thờ cúng?

Việc để lại di sản dùng vào việc thờ cúng hay không phụ thuộc vào ý chí của người để lại di sản và ý chí này phải được thể hiện trong di chúc và là một nội dung của di chúc.

Theo đó, khoản 1 Điều 645 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Trường hợp người lập di chúc để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thỏa thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng…”

Tuy nhiên, theo các quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 thì người lập di chúc không hoàn toàn tự do trong việc định đoạt tài sản dùng vào việc thờ cúng, mà bị giới hạn trong một số trường hợp sau:

Thứ nhất, việc định đoạt tài sản dùng vào việc thờ cúng của người lập di chúc bị giới hạn bởi nghĩa vụ về tài sản do người này để lại. Cụ thể, khoản 1 Điều 645 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử người quản lý di sản thờ cúng”.

Thứ hai, việc định đoạt tài sản dùng vào việc thờ cúng của người lập di chúc bị giới hạn bởi quyền hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc của một số người thừa kế theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Thứ ba, người lập di chúc bị giới hạn về số lượng tài sản để lại dùng vào việc thờ cúng, theo đó, người lập di chúc chỉ có thể để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng mà không được để lại toàn bộ di sản.

Ngoài ra, trong trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 645 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người đó thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng”.

Như vậy, di sản để lại phải đảm bảo đã thanh toán đầy đủ các nghĩa vụ tài chính, các khoản chi phí phát sinh mới có thể chia phần di sản thờ cúng và thừa kế. Do đó, nếu toàn bộ di sản của không đủ để thanh toán các nghĩa vụ tài sản hoặc thanh toán vừa đủ thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng.

Trên đây là bài viết tham khảo của Luật sư ADB SAIGON về Di sản dùng vào việc thờ cúng theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Luật sư ADB SAIGON luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí (qua điện thoại 0907520537, tư vấn trực tiếp, qua zalo, fanpage…) về tất cả các thắc mắc nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Kinh doanh Thương mại, Luật sư Đất đai…