Tội xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo trong BLHS 2015?

Với mục đích bảo vệ quyền khiếu nại, tố cáo của công dân, bên cạnh những quy định của Hiến pháp và Luật Khiếu nại 2011, Bộ luật Hình sự cũng có quy định về hành vi xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo.

Căn cứ pháp lý?

Theo Điều 166 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định:

“Điều 166. Tội xâm phạm quyền khiếu nại, tố cá

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc hành vi khác cản trở việc khiếu nại, tố cáo, việc xét và giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc việc xử lý người bị khiếu nại, tố cáo;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn cản trở việc thi hành quyết định của cơ quan có thẩm quyền xét và giải quyết khiếu nại, tố cáo gây thiệt hại cho người khiếu nại, tố cáo.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Trả thù người khiếu nại, tố cáo;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện hành vi quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;

d) Dẫn đến biểu tình;

đ) Làm người khiếu nại, tố cáo tự sát.

3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

Chủ thể của tội phạm?

Cũng giống như những tội phạm khác được quy định trong Bộ luật hình sự, chủ thể của tội xâm phạm quyền tác giả là cá nhân, có năng lực trách nhiệm hình sự, đủ độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.

Những chủ thể thực hiện hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn cản trở việc khiếu nại, tố cáo, việc xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo hoặc việc xử lý người bị khiếu nại, tố cáo; không chấp hành quyết định của cơ quan có thẩm quyền xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo gây thiệt hại cho người khiếu nại, tố cáo  phải là người có chức vụ, quyền hạn trong việc xét và giải quyết khiếu nại, tố cáo – những chủ thể đặc biệt.

Những chủ thể thực hiện hành vi trả thù người khiếu nại, tố cáo có thể là người có chức vụ, quyền hạn. Họ cũng có thể là người bị khiếu nại tố cáo hoặc người có mối quan hệ thân thích với người bị khiếu nại, tố cáo.

Mặt khách thể của tội phạm?

Khách thể của tội phạm này là chế độ quản lý nhà nước về bảo hộ quyền khiếu nại, tố cáo của công dân.

Đối tượng tác động của tội phạm là quyền khiếu nại, tố cáo và một số quyền, lợi ích chính đáng khác của công dân.

Mặt khách quan của tội phạm?

* Hành vi khách quan:

Người bị coi là thực hiện tội xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo phải thực hiện một trong số các hành vi sau:

– Lợi dụng chức vụ, quyền hạn cản trở việc khiếu nại, tố cáo, việc xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo hoặc việc xử lý người bị khiếu nại, tố cáo. Tức là người có chức vụ, quyền hạn sử dụng quyền uy của mình để gây khó khăn (hăm dọa, mua chuộc…) cho quá trình xem xét, tiếp nhận đơn khiếu nại, tố cáo; quá trình xác minh, kết luận  về nội dung khiếu nại, tố cáo hoặc việc ra quyết định của người giải quyết khiếu nại, tố cáo.

– Không chấp hành quyết định của cơ quan có thẩm quyền xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo gây thiệt hại cho người khiếu nại, tố cáo. Tức là hành vi của người có trách nhiệm phải chấp hành quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà cố ý không thực hiện nhiệm vụ của mình gây ra hậu quả cho người khiếu nại, tố cáo.

– Trả thù người khiếu nại, tố cáo. Khi người có chức vụ, quyền hạn, người bị tố cáo hoặc người thân của họ có hành vi xâm phạm quyêng và lợi ích chính đáng của người khiếu nại, tố cáo vì họ đã khiếu nại, tố cáo.

* Hậu quả:

Đối với trường hợp thực hiện hành vi không chấp hành quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, dấu hiệu hậu quả là dấu hiệu bắt buộc. Theo đó hành vi được thực hiện phải gây thiệt hại cho người được khiếu nại, tố cáo về mặt vật chất hoặc tinh thần, làm cho quyền và lợi ích chính đáng của người khiếu nại, tố cáo bị xâm hại một cách trái pháp luật.

Mặt chủ quan của tội phạm?

Yếu tố lỗi là yếu tố bắt buộc phải có khi một người thực hiện hành vi phạm tội. Đối với trường hợp thực hiện hành vi xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo là lỗi cố ý.

Cơ quan có thẩm quyền?

Tòa án nhân dân là cơ quan duy nhất có thẩm quyền tuyên bố một người có thực hiện hành vi xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định tại Điều 132, Bộ luật Hình sự. Đồng thời cũng là cơ quan duy nhất có thẩm quyền áp dụng hình phạt với những đối tượng thực hiện tội phạm này.

Xem thêm…

Tội xâm phạm quyền hội họp, lập hội của công dân?

Tội xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác?

Tội xâm phạm quyền bình đẳng giới?

Phaplynhanh.vn  đang hỗ trợ cho người dân, doanh nhân và doanh nghiệp trên khắp cả nước ở nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Đất đai… tư vấn ly hôn nhanh, tư vấn luật thừa kế,… liên hệ với chúng tôi qua thông tin tại Website, Hotline: 0907520537 hoặc Fanpage: Pháp lý nhanh.VN