Quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc?

Pháp luật thừa kế hiện hành của nước ta tôn trọng quyền định đoạt của người để lại thừa kế, bằng cách cho phép một cá nhân trước khi chết có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản thuộc sở hữu hợp pháp của mình cho bất cứ ai. Tuy nhiên, để bảo vệ lợi ích của một số người trong hàng thừa kế thứ nhất, pháp luật đã quy định thêm chế định về những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc.

Cùng Luật sư ADB Saigon tìm hiểu thêm về Những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc theo quy định Bộ luật Dân sự 2015 qua bài viết dưới đây:

Người thừa kế theo di chúc là gì?

Người thừa kế là người được hưởng di sản của người chết để lại theo chỉ định trong di chúc hoặc theo quy định của pháp luật và phải thực hiện các nghĩa vụ tài sản do người chết để lại trong phạm vi di sản được hưởng.

Từ khái niệm trên có thể hiểu, người thừa kế theo di chúc là người thừa kế được hưởng di sản theo sự chỉ định, định đoạt trong di chúc của người để lại di sản trước khi chết. Người thừa kế theo di chúc có thể là cá nhân, cơ quan, tổ chức và Nhà nước. Nếu người thừa kế là cá nhân thì người đó có thể là bất kỳ ai mà không nhất thiết phải là người có quan hệ gần gũi với người để lại di sản.

Tuy nhiên, để đảm bảo quyền và lợi ích của những người có mối quan hệ ruột thịt với người để lại di chúc thì pháp luật dân sự đã quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc.

Những ai được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc?

Theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, đối tượng được hưởng thừa kế bắt buộc là một số người trong diện thừa kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người để lại di sản, cụ thể bao gồm:

– Cha, mẹ của người để lại di sản. Cha, mẹ ở đây bao gồm cha đẻ, cha nuôi, mẹ đẻ, mẹ nuôi.

– Vợ hoặc chồng của người để lại di sản. Vợ hoặc chồng ở đây phải là vợ hoặc chồng hợp pháp tại thời điểm mờ thừa kế của người để lại di sản.

– Con chưa thành niên, con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động của người để lại di sản. Con chưa thành niên ở đây được hiểu là những người con của người để lại di sản mà tại thời điểm mở thừa kế họ chưa đủ mười tám tuổi. Con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động là những người con của người để lại di sản tuy đã từ đủ mười tám tuổi trở lên vào thời điểm mở thừa kế nhưng họ không có khả năng lao động.

Bộ luật dân sự không quy định cụ thể thế nào là không có khả năng lao động trong chế định thừa kế, nhưng có thể áp dụng tương tự về các trường hợp mất khả năng lao động trong phần bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng quy định tại Điều 590 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Theo đó, một người bị coi là mất khả năng lao động thuộc các trường hợp sau: bị liệt cột sống, mù hai mắt, liệt hai chi, bị tâm thần nặng và các trường hợp khác do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định bị suy giảm khả năng lao động vĩnh viễn từ 81% trở lên.

Ngoài ra, Bộ luật Dân sự năm 2015 chỉ quy định chung là “con chưa thành niên” và “con đã thành niên” của người để lại di sản mà không phân biệt con đẻ hay con nuôi, con trong giá thú hay con ngoài giá thú. Vì vậy, tất cả nhưng người này đều thuộc diện được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc.

Điều kiện để được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

Từ quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, điều kiện để được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc gồm:

– Điều kiện cần: Thuộc diện thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc, đồng thời không từ chối di sản theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự năm 2015 hoặc không thuộc đối tượng không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015.

– Điều kiện đủ: Không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba một suất thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật.

Trên đây là bài viết tham khảo của Luật sư ADB SAIGON về Những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Luật sư ADB SAIGON luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí (qua điện thoại 0907520537, tư vấn trực tiếp, qua zalo, fanpage…) về tất cả các thắc mắc nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Kinh doanh Thương mại, Luật sư Đất đai…