Giải thích nội dung di chúc quy định như thế nào?

Trong thực tế có rất nhiều trường hợp giữa ý chí của người để lại di chúc và sự biểu hiện của nó ra bên ngoài thành văn bản bị chênh lệch rất nhiều. Do đó, xuất hiện một nhu cầu cơ bản là giải thích nội dung di chúc nhằm bảo đảm sự tôn trọng ý chí đích thực của người lập di chúc. Giúp di chúc được thực hiện trong thực tế đúng nguyện vọng của người chết.

Cùng Luật sư ADB Saigon tìm hiểu thêm về Giải thích nội dung di chúc theo quy định Bộ luật Dân sự 2015 qua bài viết dưới đây:

Giải thích nội dung di chúc là gì?

Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”.

Mặc dù vậy không phải lúc nào ý chí đích thực của họ cũng được thể rõ ràng trong nội dung của di chúc. Có nhiều trường hợp ý chí và nội dung di chúc không hề trùng khớp nhau, biểu hiện đó là một câu có nhiều hơn một cách hiểu. Do đó, đòi hỏi phải có sự giải thích phù hợp sao cho cân bằng được ý chí của chủ thể với nội dung di chúc và để cho những người thừa kế cảm thấy thỏa đáng với quyền lợi của mình.

Tóm lại có thể hiểu giải thích nội dung di chúc là việc tìm ra ý chí đích thực của người lập di chúc.

Trường hợp nào cần giải thích nội dung di chúc?

Theo quy định tại Điều 648 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Trường hợp nội dung di chúc không rõ ràng dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau thì những người thừa kế theo di chúc phải cùng nhau giải thích nội dung di chúc dựa trên ý nguyện đích thực trước đây của người chết, có xem xét đến mối quan hệ của người chết với người thừa kế theo di chúc”.

Theo quy định pháp luật hiện hành thì di chúc cần phải được giải thích trong trường hợp nội dung của di chúc không rõ ràng có nhiều cách hiểu khác nhau. Nếu nội dung của di chúc không được làm rõ, tìm ra được một cách hiểu chung, thống nhất thì những người thừa kế sẽ không thể cùng thực hiện được. Thêm vào đó, việc tìm ra nội dung của di chúc cũng là làm rõ ý chí đích thực của người chết, qua đó thể hiện sự tôn trọng đối với nguyện vọng của họ.

Quy định về giải thích nội dung di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của người để lại di sản nhằm chuyển dịch tài sản của mình cho người khác trước khi chết. Tuy nhiên, không phải lúc nào nội dung thể hiện trong di chúc cũng rõ ràng, dễ hiểu. Nhiều trường hợp, di chúc có nội dung không rõ ràng và được những người thừa kế hiểu theo nghĩa khác nhau. Trong những trường hợp như vậy, việc giải thích di chúc để tìm ra ý chí đích thực của người lập di chúc là hết sức cần thiết.

Theo quy định tại Điều 648 về Giải thích nội dung di chúc như sau:

“Trường hợp nội dung di chúc không rõ ràng dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau thì những người thừa kế theo di chúc phải cùng nhau giải thích nội dung di chúc dựa trên ý nguyện đích thực trước đây của người chết, có xem xét đến mối quan hệ của người chết với người thừa kế theo di chúc. Khi những người này không nhất trí về cách hiểu nội dung di chúc thì có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.

Trường hợp có một phần nội dung di chúc không giải thích được nhưng không ảnh hưởng đến các phần còn lại của di chúc thì chỉ phần không giải thích được không có hiệu lực.”

Về chủ thể có thẩm quyền giải thích di chúc: Theo quy định tại Điều 648 Bộ luật Dân sự 2015, chủ thể có thẩm quyền giải thích di chúc là người công bố di chúc và những người thừa kế của người để lại di chúc. Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay, nhiều khi chủ thể giải thích di chúc không phải là người công bố di chúc và những người thừa kế mà là Tòa án nhân dân.

Về nguyên tắc, giải thích di chúc là phải dựa trên ý nguyện đích thực trước đây của người chết, có xem xét đến mối quan hệ của người chết với người thừa kế theo di chúc.

Khi những chủ thể có quyền giải thích di chúc không nhất trí về cách hiểu nội dung di chúc thì coi như không có di chúc và việc chia di sản được áp dụng theo quy định về thừa kế theo pháp luật. Trong trường hợp có một phần nội dung di chúc không giải thích được nhưng không ảnh hưởng đến các phần còn lại của di chúc thì chỉ phần không giải thích được không có hiệu lực.(Điều 648 Bộ luật Dân sự năm 2015)

Trên đây là bài viết tham khảo của Luật sư ADB SAIGON về Giải thích nội dung di chúc theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Luật sư ADB SAIGON luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí (qua điện thoại 0907520537, tư vấn trực tiếp, qua zalo, fanpage…) về tất cả các thắc mắc nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Kinh doanh Thương mại, Luật sư Đất đai…