Trả lại tài sản cầm cố trong những trường hợp nào?

Trả lại tài sản cầm cố được hiểu là nghĩa vụ của bên nhận bảo đảm có trách nhiệm trả lại tài sản cầm cố cho bên cầm cố. Vậy pháp luật quy định chi tiết  về trả lại tài sản cầm cố trong các trường hợp như thế nào? Cùng Phaplynhanh.vn tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Cơ sở pháp lý

Bộ luật Dân sự 2015

Các trường hợp tài sản cầm cố được trả lại

Trả lại tài sản cầm cố là nghĩa vụ của bên nhận bảo đảm có trách nhiệm trả lại tài sản cầm cố cho bên cầm cố. Điều 316 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về việc trả lại tài sản cầm cố như sau:

“Điều 316. Trả lại tài sản cầm cố
Khi việc cầm cố tài sản chấm dứt theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 315 của Bộ luật này hoặc theo thỏa thuận của các bên thì tài sản cầm cố, giấy tờ liên quan đến tài sản cầm cố được trả lại cho bên cầm cố. Hoa lợi, lợi tức thu được từ tài sản cầm cố cũng được trả lại cho bên cầm cố, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”

Căn cứ vào quy định trên tài sản cầm cố được trả lại trong những trường hợp sau:

Nghĩa vụ được bảo đảm bằng cầm cố chấm dứt.

Nghĩa vụ được bảo đảm chấm dứt khi bên có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ, đúng nghĩa vụ của mình với bên có quyền. Bản chất của cầm cố là bảo đảm cho việc thực hiện nghĩa vụ của bên có nghĩa vụ, do đó, khi nghĩa vụ chính chấm dứt thì bên nhận bảo đảm không còn căn cứ để tiếp tục chiếm giữ tài sản.

Nếu bên cầm cố có nghĩa vụ giao tài sản cho bên nhận cầm cố khi xác lập biện pháp cầm cố, thì khi kết thúc hiệu lực của biện pháp cầm cố bên nhận bảo đảm có nghĩa vụ trả lại tài sản cho bên cầm cố.

Khoản 4 Điều 313 BLDS năm 2015 có quy định về nghĩa vụ của bên nhận bảo đảm là phải trả lại tài sản và giấy tờ liên quan (nếu có), khi nghĩa vụ được bảo đảm chấm dứt.

Việc cầm cố tài sản được hủy bỏ hoặc được thay thế bằng biện pháp khác.

Khi xác lập giao dịch cầm cố các bên có thể thỏa thuận về các trường hợp hủy bỏ biện pháp cầm cố và ghi nhận trong hợp đồng như: bên nhận cầm cố gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản cầm cố, hoặc các căn cứ khác,…

Khi xảy ra các sự kiện làm hủy bỏ biện pháp cầm cố thì biện pháp cầm cố chấm dứt hiệu lực với các bên. Bên cạnh đó pháp luật cũng cho phép các bên được thỏa thuận thay thế biện pháp bảo đảm từ cầm cố sang bất kỳ biện pháp bảo đảm nào khác, như: thế chấp, bảo lãnh,…

Khi thay thế biện pháp bảo đảm thì biện pháp cầm cố chấm dứt, thay vào đó làm phát sinh hiệu lực của biện pháp bảo đảm thay thế. Do đó, bên nhận cầm cố có nghĩa vụ phải trả tài sản cầm cố cho bên cầm cố theo quy định tại Khoản 4 Điều 313 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Theo thỏa thuận của các bên.

Các bên có thể thỏa thuận về việc trả lại tài sản bảo đảm mà chưa kết thúc nghĩa vụ được bảo đảm.
Theo đó, bên nhận cầm cố phải trả cho bên cầm cố không chỉ tài sản mà cả những giấy tờ liên quan đến tài sản cầm cố. Thông thường, giấy tờ liên quan đến tài sản cầm cố là giấy tờ chứng nhận quyền sử hữu đối với tài sản đó. Những loại tài sản mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu như: nhà, xe, đất đai,…

Khi cầm cố, bên cầm cố sẽ chuyển giao cho bên nhận cầm cố những giấy tờ liên quan. Nên khi trả lại tài sản bên nhận cầm cố phải trả cho bên cầm cố cả giấy tờ đó.

Đồng thời, pháp luật quy định bên nhận cầm cố có thể cho thuê, cho mượn, khai thác công dụng của tài sản trong quá trình nắm giữ tài sản nếu bên cầm cố đồng ý. Do đó, khi trả lại tài sản bên nhận cầm cố phải trả cho bên cầm cố kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ tài sản.

Trên đây là bài viết tham khảo của Phaplynhanh.vn về các trường hợp trả lại tài sản cầm cố theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Phaplynhanh.vn luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí (qua điện thoại 0907520537, tư vấn trực tiếp, qua zalo, fanpage…) về tất cả các thắc mắc của bạn ở nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Kinh doanh Thương mại, Luật sư Đất đai…