Để tìm ra sự thật trong vụ án Hình sự, cơ quan điều tra phải tiến hành hàng loạt các biện pháp nghiệp vụ như: Khám nghiệm hiện trường, lấy lời khai, thu thập chứng cứ, khám nghiệm tử thi…Một trong những biện pháp điều tra phổ biến trong vụ án hình sự là việc tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể.
Mục lục bài viết
Xem xét dấu vết trên thân thể là gì?
Trong mọi vụ án hình sự, chỉ cần là nơi thủ phạm đã đi qua, tác động lên thì chắc chắn sẽ để lại dấu vết. Dấu vết trong tố tụng hình sự là dạng vật chất cụ thể hình thành do quá trình tác động cơ học, vật lý, hóa học, sinh học giữa thủ phạm và nạn nhân cũng như các sự vật có mặt tại hiện trường.
Xem xét dấu vết hình sự là việc các cơ quan điều tra bằng các biện pháp chuyên môn nghiệp vụ của mình tiến hành tìm hiểu, thu thập các chứng cứ có tại hiện trường, trên cơ thể nạn nhân…mà thủ phạm để lại để giải quyết vụ án Hình sự. Dấu vết hình sự rất đa dạng: Dấu vết trên thân thể, dấu vết do súng đạn, dấu vết do tác động ngoại lực, máu, chất bài tiết, dấu vết chân, giày dép,…
Xem xét dấu vết trên thân thể là biện pháp cưỡng chế tố tụng hình sự được tiến hành bởi Điều tra viên nhằm tạm thời hạn chế quyền tự do thân thê người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, người bị hại, người làm chứng để phát hiện trên người họ dấu vết của tội phạm hoặc các dấu vết khác có ý nghĩa đối với việc tìm ra sự thật của vụ án nhằm phục vụ công tác điều tra
Căn cứ pháp lý?
Theo Điều 203 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định:
“Điều 203. Xem xét dấu vết trên thân thể
1. Khi cần thiết, Điều tra viên tiến hành xem xét dấu vết của tội phạm hoặc các dấu vết khác có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án trên thân thể người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị hại, người làm chứng. Trong trường hợp cần thiết thì Cơ quan điều tra trưng cầu giám định.
2. Việc xem xét dấu vết trên thân thể phải do người cùng giới tiến hành và phải có người cùng giới chứng kiến. Trường hợp cần thiết thì có thể mời bác sĩ tham gia.
Nghiêm cấm xâm phạm sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người bị xem xét dấu vết trên thân thể.
Khi xem xét dấu vết trên thân thể phải lập biên bản mô tả dấu vết để lại trên thân thể; trường hợp cần thiết phải chụp ảnh, trưng cầu giám định. Biên bản xem xét dấu vết trên thân thể được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật này.”
Đối tượng của biện pháp xem xét dấu vết trên thân thể?
Theo quy định xem xét dấu vết trên thân thể được quy định tại Điều 203 Bộ luật tố tụng hình sự 2015, khi cần thiết Điều tra viên tiến hành xem xét dấu vết của tội phạm hoặc các dấu vết khác trên thân thể người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị hại, người làm chứng từ đó xác định được mức độ của tội phạm, mức độ thương tật của đối tượng
Thẩm quyền tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể trong vụ án hình sự?
Theo quy định tại điểm g), Khoản 1, Điều 37 Bộ luật tố tụng hình sự 2015, tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể là một trong các nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Điều tra viên,: “Tiến hành khám nghiệm hiện trường, khai quật tử thi, khám nghiệm tử thi, xem xét dấu vết trên thân thể, đối chất, nhận dạng, thực nghiệm điều tra”.
Như vậy, Điều tra viên cú quyền tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể đối tượng trong quá trình điều tra vụ án hình sự
Nguyên tắc của việc xem xét dấu vết trên thân thể?
Việc xem xét dấu vết trên thân thể phải do người cùng giới tiến hành
Vì vậy, việc đề xuất nguyên tắc việc xem xét dấu vết trên thân thể phải do người cùng giới tiến hành nhằm đảm bảo sự tôn trọng quyền riêng ư, quyền được bảo vệ về sức khỏe, danh dự của người trở thành đối tượng của hoạt động điều tra.
Xem xét dấu vết trên thân thể phải có người cùng giới chứng kiến
Vai trò của người chứng kiến trong vụ án hình sự là vô cùng quan trọng. Người chứng kiến là người không có bất kì một liên quan nào đối với các đương sự trọng vụ án hình sự nhằm đảm bảo công tác điều tra nói chung và biện pháp xem xét dấu vết trên thân thể được diễn ra một cách khách quan, chính xác nhất
Trường hợp cần thiết thì có thể mời bác sĩ tham gia
Trong một số vụ án Hình sự có những tình tiết phức tạp, việc xem xét dấu vết để lại trên thân thể cần thiết sư phối hợp của các bác sĩ với cơ quan điều tra.
Việc tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể không được xâm phạm sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người bị xem xét dấu vết trên thân thể
Bị can, bị cáo hay bất cứ người liên quan nào trở thành đối tượng để các cơ quan điều tra thực hiện việc xem xét dấu vết trên thân thể được quyền bảo đảm bất khả xâm phạm về thân thể. Cụ thể, khoản 1 Điều 20 Hiến pháp 2013 nêu rõ: “Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khỏa, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm.”
Tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể phải được lập thành biên bản
Biên bản xem xét dấu vết trên thân thể ghi rõ thời gian, địa điểm tiến hành, điều tra viên thực hiện, người chứng kiến…và có chữ ký của những người tham gia. Nội dung biên bản là việc ghi lại quá trình tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể của nạn nhân/nhân chứng/ người liên quan trong vụ án hình sự. Những dấu vết để lại nếu có thể nhìn bằng mắt thường sẽ được tiến hành chụp lại. biên bản mô tả cụ thể, chi tiết dấu vết để lại trên thân thể của người đó.
Việc xem xét dấu vết trên thân thể cần được tiến hành nhanh chóng, kịp thời
Dấu vết trên thân thể nạn nhận hoặc những người liên quan có thể bị mất theo thời gian. Vì vậy công tác xác định và tiến hành thu thập dấu vết trên thân thể người bị hại, người liên quan trong vụ án hình sự yêu cầu phải thực hiện ngay khi có tin báo về tội phạm.
Ý nghĩa của việc xem xét dấu vết trên thân thể?
Mỗi dấu vết hình sự là 1 phần của sự thật về các vụ phạm tội hoặc vu việc có tính hình sự. Dấu vết hình sự được ví như những nhân chứng câm trong vụ án Hình sự. Việc phát hiện đầy đủ các loại dấu vết và khai thác triệt để mọi thông tin sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác điều tra, xử lý các vụ án hình sự, cụ thể:
– Dấu vết hình sự làm rõ nội dung, tính chất của vụ việc, quá trình diễn biến của vụ việc.
– Dấu vết hình sự giúp xác định phương thức, thủ đoạn và công cụ, phương tiện phạm tội, thời gian, địa điểm xảy ra vụ việc phạm tội
– Những thông tin từ các loại dấu vết được phát hiện, thu lượm là cơ sở để dựng lại hiện trường phụ vụ cho việc chứng minh tội phạm của cơ quan điều tra
Phaplynhanh.vn đang hỗ trợ cho người dân, doanh nhân và doanh nghiệp trên khắp cả nước ở nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Đất đai… tư vấn ly hôn nhanh, tư vấn luật thừa kế,… liên hệ với chúng tôi qua thông tin tại Website, Hotline: 0907520537 hoặc Fanpage: Pháp lý nhanh.VN


THÔNG TIN VỀ CHÚNG TÔI:
Trụ sở chính: CÔNG TY LUẬT TNHH ADB SAIGON25 Đồng Xoài, phường Tân Bình, TP Hồ Chí Minh.Chi nhánh Bình Dương: CÔNG TY LUẬT TNHH ADB SAIGON – CHI NHÁNH BÌNH DƯƠNG569 Đại lộ Bình Dương, phường Thủ Dầu Một, TP Hồ Chí Minh.Điện thoại: 0377.377.877 – 0907.520.537 (Zalo)– 0855.017.017 (Hôn nhân) - 0907 520 537 (Tố tụng)Website: adbsaigon.com; Email: info@adbsaigon.com