Khi nào được áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?

Bện pháp điều tra tố tụng đặc biệt có thể áp dụng đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia, ma túy, tham nhũng, khủng bố, rửa tiền và các tội phạm khác có tổ chức thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Các biện pháp này bao gồm ghi âm, ghi hình bí mật; nghe điện thoại bí mật; thu thập bí mật dữ liệu điện tử. Thông tin thu thập được chỉ được sử dụng cho mục đích điều tra, truy tố, xét xử vụ án và không được sử dụng vào mục đích khác. Vậy khi nào được áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt? Hãy cùng PHAPLYNHANH.VN tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Cơ sở pháp lý

 Điều 223 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015

Biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt là gì?

Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt không được định nghĩa trong Bộ luật Tố tụng Hình sự.

Theo quy định tại Điều 223 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 đã giải thích về biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt gồm: Ghi âm, ghi hình bí mật; Nghe điện thoại bí mật; Thu thập bí mật dữ liệu điện tử.

Ghi âm bí mật là biện pháp ghi lại nội dung của cuộc trò chuyện, trao đổi của các đối tượng tình nghi trong vụ án với nhau hoặc cuộc nói chuyện giữa đối tượng tình nghi với cá nhân khác về vụ án,…. Việc ghi âm được thực hiện một cách bí mật, không công khai cho các đối tượng bị ghi âm biết. Chính tính bí mật khi tiến hành đã khiến biện pháp ghi âm đặc biệt này khác với hoạt động ghi âm khi hỏi cung bị can hoặc các hoạt động ghi âm công khai khác.

Ghi hình bí mật là ghi lại hình ảnh của đối tượng nghi vấn có hành vi phạm tội để chứng minh, làm rõ diễn biến, tính chất của hành vi phạm tội. Việc ghi hình này cũng được tiến hành một cách bí mật và các đối tượng bị ghi hình cũng không được biết về việc ghi hình này.

Nghe điện thoại bí mật là biện pháp nghe các cuộc điện thoại của đối tượng bị tình nghi và có thể ghi lại cuộc điện thoại đó nếu cần thiết để bổ sung chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của đối tượng nghi vấn. Và tất nhiên, khi điều tra viên thực hiện hoạt động này, đối tượng bị điều tra cũng không biết việc cuộc điện thoại của mình đã bị nghe và ghi lại.

Tương tự, Thu thập bí mật dữ liệu điện tử là thu thập một cách bí mật các thông tin dưới dạng điện tử như: Ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh được tạo ra, lưu trữ, truyền đi bởi phương tiện điện tử làm căn chứng chứ, chứng minh hoặc buộc tội,…

Khi nào được áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?

Theo Điều 223 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 quy định:

“Sau khi khởi tố vụ án, trong quá trình điều tra, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng có thể áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt:

1. Ghi âm, ghi hình bí mật;

2. Nghe điện thoại bí mật;

3. Thu thập bí mật dữ liệu điện tử.”

Phân tích khi áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

Nhằm phục vụ công tác điều tra, khám phá tội phạm.

Sau khi khởi tố vụ án, trong quá trình điều tra, người có thẩm quyền có thể quyết định áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trên.

Những biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt cho phép ghi nhận hình ảnh với độ phân giải tốt, âm thanh chất lượng và những thông tin, tài liệu khác, đồng thời đảm bảo yếu tố bí mật với đối tượng áp dụng và những người không liên quan.

Điều 224 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định đối tượng áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt có thể là con người như cá nhân, đối tượng nghi thực hiện tội phạm hoặc ổ nhóm tội phạm, hoặc cũng có thể là địa điểm nơi có thể xảy ra tội phạm, tồn tại những tin tức, tài liệu, dấu vết cần theo dõi, tìm kiếm thu thập trong quá trình giải quyết vụ án.

Sau khi khởi tố vụ án, trong quá trình điều tra, người có thẩm quyền có thể quyết định áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt bao gồm:

• Ghi âm, ghi hình bí mật;
• Nghe điện thoại bí mật;
• Thu thập bí mật dữ liệu điện tử.

Những biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt cho phép ghi nhận hình ảnh với độ phân giải tốt, âm thanh chất lượng và những thông tin, tài liệu khác, đồng thời đảm bảo yếu tố bí mật với đối tượng áp dụng và những người không liên quan.

Để tránh sử dụng tràn lan và đảm bảo hiệu quả cao trong việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt, Bộ luật quy định có thể áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt đối với các tội phạm:

• Tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm về ma túy, tội phạm về tham nhũng, tội khủng bố, tội rửa tiền;
• Tội phạm khác có tổ chức thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Đây là những loại tội phạm có tổ chức chặt chẽ, phương thức, thủ đoạn phạm tội và che dấu tội phạm hết sức tinh vi, xảo quyệt, đối tượng phạm tội thường ngoan cố, chống đối đến cùng, thiếu hợp tác với Cơ quan tố tụng dẫn tới các biện pháp điều tra tố tụng thông thường không mang lại hiệu quả hay hiệu quả thấp.

Biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt cho phép Cơ quan điều tra thu thập tài liệu, chứng cứ trực tiếp chứng minh tội phạm, xác định nhanh chóng, chính xác, toàn diện vụ án, chứng minh tội phạm và người phạm tội, truy nguyên tài sản bị tội phạm chiếm đoạt.

Như vậy, áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong vụ án hình sự là khi:

– Tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm về ma túy, tội phạm về tham nhũng, tội khủng bố, tội rửa tiền;

– Tội phạm khác có tổ chức thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Trên đây là các thông tin pháp luật phổ biến về khi nào được áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt? theo Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định. Ngoài ra, quý khách hàng còn các vấn đề pháp luật nào cần hỗ trợ tư vấn xin vui lòng liên hệ  Pháp lý nhanh.

Pháp lý nhanh hiện đang hỗ trợ cho người dân, doanh nhân và doanh nghiệp trên khắp cả nước ở nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Đất đai……..tư vấn ly hôn nhanh, tư vấn luật thừa kế, luật sư Hình sự giỏi…..vui lòng liên hệ với chúng tôi qua thông tin tại Website, Hotline: 0907520537 hoặc Fanpage: Pháp lý nhanh.VN

Tìm hiểu thêm:  

Bị hại trong vụ án hình sự?

TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ VÀ CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG?

Chứng cứ, nguồn chứng cứ trong tố tụng hình sự?

Giữ người trong trường hợp khẩn cấp

Bắt người phạm tội quả tang là gì?

Xử lý vật chứng trong tố tụng hình sự

Thu thập phương tiện điện tử, dữ liệu điện tử trong vụ án hình sự