Suy đoán vô tội là gì? Quy định của pháp luật?

Suy đoán vô tội là một trong những nguyên tắc trong tố tụng hình sự, cũng là căn cứ để xác định lúc nào thì một người được coi là có tội hay không có tội. Để hiểu thêm về thuật ngữ suy đoán vô tội, hãy cùng Luật sư ADB SAIGON tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Suy đoán vô tội là gì? Quy định của pháp luật?

Suy đoán vô tội theo tiếng Anh là “presumption of innocence”. Thuật ngữ này còn có tên gọi khác là “the right to be presumed innocent”, với nghĩa là quyền được giả định vô tội, theo đó, người bị cáo buộc thực hiện một tội phạm được coi (được giả định) là không có tội cho đến khi cơ quan công tố thuyết phục được Tòa án rằng bị cáo đã phạm tội.

Căn cứ Điều 13 Bộ Luật Tố tụng Hình sự năm 2015 quy định về suy đoán vô tội như sau:

“Điều 13. Suy đoán vô tội

Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội.”

Ý nghĩa của nguyên tắc suy đoán vô tội

– Nguyên tắc suy đoán vô tội mang ý nghĩa định hướng cho việc xây dựng và thực hiện pháp luật TTHS; tạo ra một hành lang pháp lý trong việc điều chỉnh các quan hệ giữa các chủ thể tố tụng, duy trì trật tự và tạo điều kiện cho việc phát huy, bảo đảm các quyền cá nhân, sự công bằng, khách quan.

– Suy đoán vô tội không chỉ được áp dụng trong lãnh vực pháp lý. Nó còn được sử dụng trong các tình huống khác như trong cuộc sống hàng ngày, khi ta đưa ra những quyết định hoặc suy nghĩ về người khác dựa trên những thông tin có sẵn.

– Suy đoán vô tội giúp chúng ta tránh đánh giá sai lầm người khác hoặc trọng tội họ trước khi có đầy đủ bằng chứng. Nó cũng giúp chúng ta giữ được tinh thần công bằng và trung thực trong việc đánh giá hành vi của người khác.

Hạn chế của nguyên tắc suy đoán vô tội

Mặc dù suy đoán vô tội là một nguyên tắc cơ bản trong hệ thống pháp luật và trong cuộc sống hàng ngày, tuy nhiên nó cũng có những hạn chế nhất định:

1. Không đảm bảo tính chính xác tuyệt đối: Việc suy đoán vô tội không đảm bảo rằng một người thực sự là vô tội. Điều này chỉ đơn giản là giả định về sự vô tội của họ, dựa trên các bằng chứng hiện có. Điều này có nghĩa là việc giả định vô tội có thể dẫn đến sai lầm nếu bằng chứng mới được tìm thấy sau đó cho thấy rằng người đó đã có hành vi sai trái hoặc tội lỗi.
2. Có thể bị lạm dụng: Nguyên tắc suy đoán vô tội có thể bị lạm dụng để che giấu các hành vi sai trái hoặc tội lỗi của một người hoặc bên nào đó. Điều này đặc biệt đúng trong trường hợp các bằng chứng không được tìm thấy hoặc nếu hành vi tội lỗi rất khó để chứng minh.
3. Có thể dẫn đến sự không công bằng: Trong một số trường hợp, việc suy đoán vô tội có thể dẫn đến sự không công bằng vì người hoặc bên đó có khả năng có tội lỗi thực sự nhưng lại không bị kết án do thiếu bằng chứng đủ mạnh để chứng minh.

Vì vậy, suy đoán vô tội là một nguyên tắc quan trọng, nhưng cần phải được sử dụng một cách cân nhắc và phải được kết hợp với việc thu thập và đánh giá các bằng chứng để đưa ra quyết định chính xác.

Nếu bạn đang cần tìm công ty Luật uy tín hỗ trợ các thắc mắc nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Kinh doanh Thương mại, Luật sư Đất đai…. Bạn có thể liên hệ tới Hotline: 0907 520 537 hoặc Fanpage: Luật sư Bình Dương của Luật sư ADB SAIGON để chúng tôi hỗ trợ.