Theo điều 415 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định: “Người tiến hành tố tụng đối với vụ án có người dưới 18 tuổi phải là người được đào tạo hoặc có kinh nghiệm điều tra, truy tố, xét xử vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi, có hiểu biết về tâm lý học, khoa học giáo dục đối với người…
Mục lục bài viết
Căn cứ pháp lý?
Theo Điều 415 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 quy định:
“Điều 415. Người tiến hành tố tụng
Người tiến hành tố tụng đối với vụ án có người dưới 18 tuổi phải là người đã được đào tạo hoặc có kinh nghiệm điều tra, truy tố, xét xử vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi, có hiểu biết cần thiết về tâm lý học, khoa học giáo dục đối với người dưới 18 tuổi.”
Trong các giai đoạn truy tố các vụ án xâm phạm tình dục?
Truy tố là một giai đoạn trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Giai đoạn truy tố được bắt đầu khi VKS nhận được các tài liệu của vụ án hình sự (bao gồm cả kết luận điều tra và đề nghị truy tố) do CQĐT chuyển đến và kết thúc bằng việc VKS ra một trong ba loại quyết định sau: Truy tố bị can trước tòa bằng bản cáo trạng (kết luận về tội trạng), trả lại hồ sơ để điều tra bổ sung, đình chỉ hay tạm đình chỉ vụ án hình sự.
Truy tố là hoạt động thực hành quyền công tố của VKS sau khi kết thúc giai đoạn điều tra. Quy định của BLTTHS năm 2015 về bảo đảm quyền của bị hại là người dưới 18 tuổi trong giai đoạn truy tố các vụ án XPTD được thể hiện qua những nội dung sau:
Về việc phân công kiểm sát viên?
Theo quy định tại điều 415 BLTTHS năm 2015 đối với các vụ án XPTD có bị hại là người dưới 18 tuổi phải phân công kiểm sát viên có trình độ, năng lực để thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, xét xử các loại án này, đồng thời phải hiểu biết về tâm sinh lý trẻ em, người dưới 18 tuổi, hoàn cảnh sống của họ… để giải quyết tốt vụ án.
Đảm bảo quyền của bị hại là người dưới 18 tuổi trong việc ra quyết định truy tố?
Điều 243 BLTTHS năm 2015, quy định cụ thể về việc VKS quyết định truy tố bị can trước TA bằng bản cáo trạng.
Bản cáo trạng là căn cứ đầu tiên để xác định phạm vi và cơ sở cho TA ra quyết định đưa vụ án ra xét xử đảm bảo cho quá trình truy tố chặt chẽ hơn; đánh giá được đầy đủ, đúng đắn tính chất, mức độ thiệt hại do tội phạm gây ra; giúp cho Kiểm sát tranh tụng, luận tội tại phiên tòa có căn cứ pháp lý, góp phần để TA đưa ra quyết định đúng pháp luật bảo đảm quyền của bị hại là người dưới 18 tuổi trong các vụ án XPTD.
Việc trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung?
Tại khoản 3 Điều 245 BLTTHS năm 2015 quy định: sau khi Viện kiểm sát trả hồ sơ yêu cầu cơ quan điều tra bổ sung thì cơ quan điều tra phải thực hiện đầy đủ những yêu cầu như quyết định trả hồ sơ của VKS…
Và ngoài quy định của BLTTHS thì vấn đề này cũng được quy định tại Thông tư số 02/2017/TTLT – VKSNDTC – BCA – BQP ngày 22/07/2017 quy định về việc phối hợp giữa các cơ quan THTT trong việc thực hiện một số quy định của BLTTHS về trả hồ sơ điều tra bổ sung. Vấn đề này để đảm bảo xác định sự thật khách quan, toàn diện của vụ án.
Đảm bảo cho các cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định của BLTTHS bảo về quyền và lợi ích của bị hại là người dưới 18 tuổi trong các vụ án XPTD.
Trong giai đoạn xét xử các vụ án xâm phạm tình dục?
Xét xử là giai đoạn quan trọng trong tố tụng hình sự, được bắt đầu từ khi TA nhận được hồ sơ vụ án hình sự (với quyết định truy tố bị can trước TA kèm theo bản cáo trạng) do VKS chuyển sang và kết thúc bằng một bản án (quyết định) có hiệu lực pháp luật của TA.
Hiện nay Nghị quyết số 06/2019/NQ – HĐTP nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định tại các điều 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147 của BLHS về việc xét xử các vụ án XPTD đã tháo gỡ những khó, khăn vướng mắc trước đây trong việc xét xử các vụ án XPTD có bị hại là người dưới 18 tuổi. Quy định của BLTTHS về bảo đảm quyền của bị hại là người dưới 18 tuổi trong giai đoạn xét xử các vụ án XPTD được thể hiện qua các nội dung:
Về thẩm quyền xét xử?
Việc xét xử các vụ án có bị hại là người dưới 18 tuổi trong các vụ án XPTD thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên được thực hiện theo hướng dẫn tại Thông tư số 02/2018/ TT – TANDTC ngày 21/09/2018 của Chánh án TAND tối cao quy định chi tiết việc xét xử vụ án hình sự có người dưới 18 tuổi thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên.
Về phòng xử án?
tại khoản 4 Điều 423 BLTTHS năm 2015 quy định: “Phòng xử án được bố trí thân thiện, phù hợp với người dưới 18 tuổi”. Phòng xử án đảm bảo tiêu chí thân thiện là Phòng xử án giải quyết các vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên quy định tại Điều 6 của Thông tư số 01/2017/TT – TANDTC ngày 28/07/2017 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quy định về phòng xử án:
Điều 6. Phòng xử án và giải quyết các vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên
1. Vị trí của những người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng, người tham dự phiên tòa, phiên họp trong phòng xử án được bố trí trên cùng một mặt phẳng, sắp xếp theo hình thức bàn tròn; tường trong phòng xử án có màu xanh.
Người dưới 18 tuổi tham gia tố tụng tại phiên tòa được ngồi cạnh người đại diện, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.
2. Bàn, ghế trong phòng xử án được thiết kế theo kiểu dáng bàn, ghế văn phòng.
3. Ngoài các quy định tại điều này, phòng xử án và giải quyết các vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên phải bảo đảm quy định tại Điều 4 và Điều 5 Thông tư này.
Phòng xử án theo không gian mới sẽ tác động tâm lý tốt tới người dưới 18 tuổi, không làm họ hoảng sợ, việc khai báo sẽ chính xác hơn, góp phần đảm bảo chất lượng xét xử vụ án của TA được nâng cao. Phòng xử án thân thiện là một trong những bước cải cách tư pháp để thực hiện cam kết quốc tế của Việt Nam về bảo vệ các quyền trẻ em, người dưới 18 tuổi đã được ghi nhận trong các văn kiện quốc tế và Việt Nam là thành viên.
Về thành phần tham gia xét xử?
Khoản 1 Điều 423 BLTTHS năm 2015 quy định: “Thành phần Hội đồng xét xử sơ thẩm vụ án phải có một Hội thẩm là giáo viên hoặc cán bộ Đoàn thanh niên hoặc người có kinh nghiệm, hiểu biết tâm lý người dưới 18 tuổi”.
Người có kinh nghiệm, hiểu biết tâm lý người dưới 18 tuổi là người có thâm niên công tác trong các lĩnh vực tư pháp, quản lý, đào tạo, bảo vệ, chăm sóc và giáo dục người dưới 18 tuổi; người được đào tạo về giáo dục thanh, thiếu niên, nhi đồng hoặc những người khác có kinh nghiệm, hiểu biết tâm lý người dưới 18 tuổi.
Khi phân công thẩm phán phải đảm bảo đúng quy định tại khoản 1, Điều 6 Thông tư số 02/2018/TT – TANDTC ngày 21 tháng 09 năm 2018 quy định chi tiết về xét xử vụ án hình sự có người tham gia tố tụng là người dưới 18 tuổi thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên: “Thẩm phán là người có kinh nghiệm xét xử các vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi hoặc đã được đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về tâm lý học, khoa học giáo dục đối với người dưới 18 tuổi”.
Ngoài ra còn có quy định về trang phục của Thẩm phán tại điểm b, khoản 1 Điều 7 của thông tư số 02/2018/TT – TANDTC là mặc trang phục hành chính làm và việc của Tòa án nhân dân (không mặc áo choàng).
Về bản án, quyết định của Tòa án?
khi xét xử các vụ án XPTD người dưới 18 tuổi, TA phải xét xử kín, tuyên án công khai theo đúng quy định tại Điều 325 của Bộ luật tố tụng hình sự.
Khi tuyên án, Hội đồng xét xử chỉ đọc phần quyết định trong bản án. Khi xét xử các vụ án XPTD người dưới 18 tuổi, không được yêu cầu bị hại là người dưới 18 tuổi tường thuật lại chi tiết quá trình phạm tội; không sử dụng câu hỏi có tính chất công kích, đe dọa, gây xấu hổ, xúc phạm bị hại; không đối chất giữa bị hại với người phạm tội tại phiên tòa. Bản án, quyết định của Tòa án liên quan đến vụ án trên cũng không được công khai trên cổng thông tin điện tử của Tòa án.
Việc tiếp xúc giữa bị hại là người dưới 18 tuổi với bị cáo?
Được quy định cụ thể tại Điều 10 thông tư số 02/2018/TT – TANDTC. Bị hại là người dưới 18 tuổi trong các vụ án XPTD là đối tượng dễ bị tổn thương. Để bảo đảm quyền và lợi ích cho người dưới 18 tuổi trong các vụ án này, Hội đồng xét xử đã cách ly bị hại đối với bị cáo. Đây là một biện pháp thể hiện sự nhân đạo của pháp luật đối với người dưới 18 tuổi.
Trong quá trình xét xử, bị hại sẽ được tham gia phiên tòa ở phòng cách ly. Để bảo đảm cho họ vẫn có thể theo dõi diễn biến phiên tòa, thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình đầy đủ, thông tìn về phiên tòa sẽ được truyền qua hệ thống truyền hình trực tuyến có âm thanh hoặc phương thức khác. Trong phòng cách ly, bị hại sẽ được hỗ trợ bởi: người đại diện, người giám hộ; chuyên gia hoặc cán bộ tâm lý, xã hội; người làm công tác bảo vệ trẻ em.
Xem thêm…
Thời hạn mở phiên họp xem xét lại quyết định của hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao?
Thủ tục và thẩm quyền xem xét lại quyết định của hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao?
Phaplynhanh.vn đang hỗ trợ cho người dân, doanh nhân và doanh nghiệp trên khắp cả nước ở nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Đất đai… tư vấn ly hôn nhanh, tư vấn luật thừa kế,… liên hệ với chúng tôi qua thông tin tại Website, Hotline: 0907520537 hoặc Fanpage: Pháp lý nhanh.VN


THÔNG TIN VỀ CHÚNG TÔI:
Trụ sở chính: CÔNG TY LUẬT TNHH ADB SAIGON25 Đồng Xoài, phường Tân Bình, TP Hồ Chí Minh.Chi nhánh Bình Dương: CÔNG TY LUẬT TNHH ADB SAIGON – CHI NHÁNH BÌNH DƯƠNG569 Đại lộ Bình Dương, phường Thủ Dầu Một, TP Hồ Chí Minh.Điện thoại: 0377.377.877 – 0907.520.537 (Zalo)– 0855.017.017 (Hôn nhân) - 0907 520 537 (Tố tụng)Website: adbsaigon.com; Email: info@adbsaigon.com