Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?

Trong quá trình tiến hành tố tụng, điều tra là hoạt động không thể thiếu và có vai trò then chốt trong việc xác minh tội phạm để xử lý đúng người, đúng tội. Trong các biện pháp điều tra, biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt là một khái niệm có lẽ ít độc giả nghe tới.

Căn cứ pháp lý?

Theo Điều 223 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 quy định:

“Điều 223. Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

Sau khi khởi tố vụ án, trong quá trình điều tra, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng có thể áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt:

1. Ghi âm, ghi hình bí mật;

2. Nghe điện thoại bí mật;

3. Thu thập bí mật dữ liệu điện tử.”

Thế nào là biện pháp điều tra Tố tụng đặc biệt?

Các biện pháp điều tra tố tụng hình sự đặc biệt, theo quy định tại Điều 223 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 gồm: Ghi âm, ghi hình bí mật; Nghe điện thoại bí mật; Thu thập bí mật dữ liệu điện tử.

Xem xét quy định trên, chúng ta biết rằng, một trong các nguyên tắc cơ bản của Bộ luật Tố tụng Hình sự đó là nguyên tắc bảo đảm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình, an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín của cá nhân. Cho nên chính việc tiến hành các hoạt động ghi âm, ghi hình, thu thập thông tin, dữ liệu một cách bí mật đã khiến các biện pháp điều tra này được đưa vào diện các biện pháp điều tra đặc biệt.

Các biện pháp này đặc biệt ở chỗ nếu áp dụng đúng theo trình tự, thủ tục luật định thì các hoạt động điều tra sẽ không bị coi là vi phạm nguyên tắc cơ bản của BLTTHS. Và ngược lại, nếu không có quy định chặt chẽ thì có thể dẫn tới việc lạm dụng chính các biện pháp điều tra này để xâm phạm bí mật thư tín, điện tử, và các bí mật khác của cá nhân.

Khái niệm các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?

Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt không được định nghĩa trong Bộ luật Tố tụng Hình sự. Việc không định nghĩa “ghi âm, ghi hình bí mật là gì? Nghe điện thoại bí mật là gì? Hay thu thập bí mật dữ liệu là gì? có lẽ bởi các thuật ngữ này thực sự khá dễ hiểu mà không cần phải định nghĩa. Cụ thể như sau:

– Ghi âm bí mật là biện pháp ghi lại nội dung của cuộc trò chuyện, trao đổi của các đối tượng tình nghi trong vụ án với nhau hoặc cuộc nói chuyện giữa đối tượng tình nghi với cá nhân khác về vụ án,…. Việc ghi âm được thực hiện một cách bí mật, không công khai cho các đối tượng bị ghi âm biết. Chính tính bí mật khi tiến hành đã khiến biện pháp ghi âm đặc biệt này khác với hoạt động ghi âm khi hỏi cung bị can hoặc các hoạt động ghi âm công khai khác.

– Ghi hình bí mật là ghi lại hình ảnh của đối tượng nghi vấn có hành vi phạm tội để chứng minh, làm rõ diễn biến, tính chất của hành vi phạm tội. Việc ghi hình này cũng được tiến hành một cách bí mật và các đối tượng bị ghi hình cũng không được biết về việc ghi hình này.

– Nghe điện thoại bí mật là biện pháp nghe các cuộc điện thoại của đối tượng bị tình nghi và có thể ghi lại cuộc điện thoại đó nếu cần thiết để bổ sung chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của đối tượng nghi vấn. Và tất nhiên, khi điều tra viên thực hiện hoạt động này, đối tượng bị điều tra cũng không biết việc cuộc điện thoại của mình đã bị nghe và ghi lại.

– Tương tự, Thu thập bí mật dữ liệu điện tử là thu thập một cách bí mật các thông tin dưới dạng điện tử như: Ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh được tạo ra, lưu trữ, truyền đi bởi phương tiện điện tử làm căn chứng chứ, chứng minh hoặc buộc tội,…

Phaplynhanh.vn  đang hỗ trợ cho người dân, doanh nhân và doanh nghiệp trên khắp cả nước ở nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Đất đai… tư vấn ly hôn nhanh, tư vấn luật thừa kế,… liên hệ với chúng tôi qua thông tin tại Website, Hotline: 0907520537 hoặc Fanpage: Pháp lý nhanh.VN