Hủy bỏ hợp đồng trong trường hợp tài sản bị mất, bị hư hỏng được quy định như thế nào?

Hỏi: Chào Phaplynhanh.vn, hiện tôi có một thắc mắc rất mong nhận được sự tư vấn và giúp đỡ từ phía công ty. Phaplynhanh.vn cho tôi hỏi: Pháp luật quy định về hủy bỏ hợp đồng trong trường hợp tài sản bị mất, bị hư hỏng như thế nào? Tôi xin chân thành cảm ơn! Thanh Phương – SĐT: 0921.421.***

Trả lời: Chào bạn Phương, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi và thắc mắc tới chúng tôi. Về câu hỏi của bạn Phaplynhanh.vn xin được trả lời như sau:

Theo quy định của pháp luật hiện hành, Điều 426 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hủy bỏ hợp đồng trong trường hợp tài sản bị mất, bị hư hỏng như sau:

“Điều 426. Hủy bỏ hợp đồng trong trường hợp tài sản bị mất, bị hư hỏng

Trường hợp một bên làm mất, làm hư hỏng tài sản là đối tượng của hợp đồng mà không thể hoàn trả, đền bù bằng tài sản khác hoặc không thể sửa chữa, thay thế bằng tài sản cùng loại thì bên kia có quyền hủy bỏ hợp đồng.

Bên vi phạm phải bồi thường bằng tiền ngang với giá trị của tài sản bị mất, bị hư hỏng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 351 và Điều 363 của Bộ luật này.”

Trong trường hợp, tài sản là đối tượng của hợp đồng bị mất, hư hỏng do lỗi của một bên tức đối tượng của hợp đồng đã không còn, thì bên kia có quyền hủy bỏ hợp đồng. Tuy nhiên, khi tài sản bị mất, hư hỏng các bên hoàn toàn có thể thỏa thuận thay thế tài sản khác và tiếp tục thực hiện hợp đồng mà không cần phải hủy bỏ hợp đồng.

Thế nhưng, theo quy định của pháp luật khi tài sản bị mất, hư hỏng một bên chỉ có thể hủy bỏ hợp đồng khi:

Một là, tài sản đó không thể hoàn trả, đền bù bằng tài sản khác. Tài sản có thể là vật đặc định hoặc vật cùng loại. Trường hợp này áp dụng khi đối tượng của hợp đồng là vật đặc định. Khoản 2 Điều 113 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Vật đặc định là vật phân biệt được với các vật khác bằng những đặc điểm riêng về ký hiệu, hình dáng, màu sắc, chất liệu, đặc tính, vị trí”.

Như vậy, trong quan hệ hợp đồng đối tượng mà là vật đặc định bị mất, bị hư hỏng thì không thể thay thế vật khác. Khi chuyển giao vật đặc định, bên có nghĩa vụ phải chuyển giao đúng vật đó. Tuy nhiên, trên cơ sở tự do, tự nguyện thỏa thuận các bên vẫn có thể thỏa thuận dùng vật khác thay thế, miễn sao vẫn đáp ứng được lợi ích của bên có quyền. Nhưng bên vi phạm lại không có khả năng hoàn trả, đền bù bằng tài sản khác, thì bên có quyền buộc phải hủy bỏ hợp đồng.

Hai là, không thể sửa chữa thay thế bằng tài sản cùng loại. Khoản 1 Điều 113 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Vật cùng loại là những vật có cùng hình dáng, tính chất, tính năng sử dụng và xác định được bằng những đơn vị đo lường”.

Thông thường là vật cùng loại thì có thể thay thế cho nhau, vậy nên, không cần phải có sự thỏa thuận với bên có quyền, bên vi phạm vẫn có thể thay thế tài sản khác, hoặc sửa chữa tài sản đó, khôi phục lại tình trạng ban đầu. Nhưng cũng như trường hợp trên, bên vi phạm không thể thay thế, sửa chữa tài sản, do họ không có tài sản thay thế hoặc không đủ khả năng, điều kiện. Để bảo vệ lợi ích của chính mình thì bên có quyền có thể hủy bỏ hợp đồng.

Trong trường hợp trên, nếu bên có quyền không hủy bỏ hợp đồng trước thì hợp đồng cũng tự động chấm dứt theo quy định tại khoản 5 Điều 422 Bộ luật Dân sự năm 2015 do đối tượng của hợp đồng không còn. Tuy nhiên, nếu các bên có thể thỏa thuận lựa chọn một phương án khác mà không cần hủy bỏ hợp đồng thì hợp đồng vẫn có hiệu lực. Bởi quy định này nhằm bảo vệ lợi ích của bên có quyền, nên nếu bên có quyền có phương án khác hạn chế thiệt hại xảy ra, đồng thời còn đem lại lợi ích cho các bên thì pháp luật vẫn tôn trọng và bảo vệ.

Trên đây là bài viết trả lời cho câu hỏi Pháp luật quy định về hủy bỏ hợp đồng trong trường hợp tài sản bị mất, bị hư hỏng như thế nào? mà bạn đọc gửi về cho Phaplynhanh.vn. Phaplynhanh.vn luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí (qua điện thoại 0907520537, tư vấn trực tiếp, qua zalo, fanpage…) về tất cả các thắc mắc nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Kinh doanh Thương mại, Luật sư Đất đai…