Nghĩa vụ không thực hiện được do lỗi của một bên được quy định như thế nào?

Hỏi: Chào Phaplynhanh.vn, hiện tôi có một thắc mắc rất mong nhận được sự tư vấn và giúp đỡ từ phía công ty. Phaplynhanh.vn cho tôi hỏi: Bộ luật Dân sự 2015 quy định về nghĩa vụ không thực hiện được do lỗi của một bên như thế nào? Tôi xin chân thành cảm ơn! Khánh Vy – SĐT: 0963.217.***

Trả lời: Chào bạn Vy, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi và thắc mắc tới chúng tôi. Về câu hỏi của bạn Phaplynhanh.vn xin được trả lời như sau:

Căn cứ Điều 413 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về nghĩa vụ không thực hiện được do lỗi của một bên như sau:

“Điều 413. Nghĩa vụ không thực hiện được do lỗi của một bên

Trong hợp đồng song vụ, khi một bên không thực hiện được nghĩa vụ của mình do lỗi của bên kia thì có quyền yêu cầu bên kia vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình hoặc hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.”

Quyền lợi là điều mà các bên hướng đến khi giao kết hợp đồng, mà quyền lợi của bên này phụ thuộc vào việc thực hiện nghĩa vụ của bên kia. Chính vì vậy, mà hành vi không thực hiện nghĩa vụ gây nên thiệt hại cho bên còn lại, thì bên có nghĩa vụ phải chịu trách nhiệm dân sự. Trách nhiệm mà bên vi phạm phải gánh chịu có thể là buộc thực hiện tiếp nghĩa vụ và bồi thường thiệt hại (nếu có).

Tuy nhiên, trách nhiệm dân sự của bên không thực hiện nghĩa vụ gắn liền với yếu tố lỗi. Lỗi trong dân sự là lỗi cố ý, theo đó, khi một bên không thực hiện nghĩa vụ do ý chí chủ quan của mình thì mới bị xem là vi phạm nghĩa vụ. Trên thực tế, xảy ra trường hợp việc bên này không thể thực hiện nghĩa vụ hoàn toàn do lỗi của bên kia.

Tức, việc không thể thực hiện nghĩa vụ không phải chủ ý của họ, mà là do có sự tác động của bên còn lại trong hợp đồng khiến cho nghĩa vụ không thể thực hiện. Về nguyên tắc, không ai phải chịu trách nhiệm về hậu quả do người khác gây ra, pháp luật đã loại trừ trách nhiệm cho bên có nghĩa vụ trong trường hợp này. Trường hợp này áp dụng với hợp đồng song vụ, theo đó bên không thực hiện nghĩa vụ của mình có lựa chọn một trong các cách xử sự sau:

–Một là: Bên không thực hiện nghĩa vụ tiếp tục duy trì hợp đồng, và có thể yêu cầu bên kia phải thực hiện nghĩa vụ với mình. Trong hợp đồng song vụ, các bên đều có nghĩa vụ và quyền với nhau. Quyền của bên này tương đương với nghĩa vụ của bên kia và ngược lại. Trong trường hợp này, bên có quyền đã cố ý tác động làm cho bên có nghĩa vụ không thể thực hiện nghĩa vụ như thỏa thuận, việc này nằm ngoài ý chí của họ.

Vì lỗi thuộc về bên có quyền, nên bên có nghĩa vụ vẫn có quyền yêu cầu bên có lỗi thực hiện nghĩa vụ với mình như thỏa thuận.

Nghĩa vụ này có thể là nghĩa vụ đang thực hiện hoặc sẽ được thực hiện. Bên có lỗi không có quyền hoãn thực hiện nghĩa vụ, mà vẫn phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với bên kia. Quy định này nhằm bảo vệ lợi ích của bên không thực hiện nghĩa vụ, phải trao cho họ quyền được tiếp tục nghĩa vụ nhằm hạn chế thiệt hại có thể xảy ra, đồng thời buộc bên có lỗi phải chịu hậu quả bất lợi khi vi phạm quy định của pháp luật.

–Hai là: Bên không thực hiện nghĩa vụ có thể hủy hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại. Nguyên tắc khi tham gia bất kỳ một giao dịch dân sự nào là chủ thể phải đảm bảo sự thiện chí, trung thực. Hành vi cố ý tác động làm cho bên kia không thể thực hiện nghĩa vụ bị xem là hành vi vi phạm hợp đồng.

Chính vì vậy, bên không thực hiện nghĩa vụ có quyền hủy bỏ giao kết hợp đồng và yêu cầu bên vi phạm phải bồi thường thiệt hại cho mình. Hủy bỏ hợp đồng là trường hợp làm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng, các bên không cần tiếp tục thực hiện quyền và nghĩa vụ đã thỏa thuận nữa. Tuy nhiên, trong trường hợp này hợp đồng đồng chấm dứt do lỗi của một bên, hành vi của họ là hành vi vi phạm pháp luật nên phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bên còn lại.

Trên đây là bài viết trả lời cho câu hỏi Bộ luật Dân sự 2015 quy định về nghĩa vụ không thực hiện được do lỗi của một bên như thế nào? mà bạn đọc gửi về cho Phaplynhanh.vn. Phaplynhanh.vn luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí (qua điện thoại 0907520537, tư vấn trực tiếp, qua zalo, fanpage…) về tất cả các thắc mắc nhiều lĩnh vực khác nhau như Luật sư Hình sự, Luật sư Hôn nhân Gia đình, Luật sư Dân sự, Luật sư Doanh Nghiệp, Luật sư Kinh doanh Thương mại, Luật sư Đất đai…